Serbest T4 Nedir? Düşüklüğü Yüksekliği

Serbest T4 Nedir? Düşüklüğü ve Yüksekliği Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?
Serbest t4 ne demek? Tiroit bezinin ürettiği hormonlardan biri olan T4, vücut için önemli fonksiyonları yerine getirmektedir. Ancak tiroitten kaynaklanan hastalıklar neticesinde bu hormonun seviyesi artmakta ya da azalmakta, bu durumu da vücut bazı belirtilerle göstermektedir. Kontrol altına alınması gereken bu yükseklik ya da düşüklük vücut fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Siz de serbest T4 hakkında tüm merak ettiklerinizi sizler için hazırladığımız bu geniş rehberde bulabilirsiniz.
Tiroit Nedir? Ne İşe Yarar?
Tiroit bezi, insanların hayati olarak devam etmesi zorunlu olan fonksiyonlarının yönetimini yerine getirmekle görevli, boyun bölgesinde yer alan bir yapıdır. Bir kelebeğe benzetebileceğimiz bu yapı, insanlar için hayati fonksiyonları yöneten T3 ve T4 hormonlarının salgılanmasından da sorumludur.
Tiroidin doğru şekilde çalışıp çalışmadığınız kontrol etmek ve hipertiroidizm ve hipotiroidizm gibi tiroidi ilgilendiren bir sorun olup olmadığını anlamak adına bazı testler yapılır. TSH yani tiroid stimülan hormon seviyesinde bakılarak herhangi bir anormali fark edilirse, serbest T4 testi yani serbest tiroksin testlerine başvurulur.
Hamilelikte Serbest T4 Düşüklüğü
Tiroit bezinin üretiminden sorumlu olduğu hormonlardan biri olan serbest T4, bazı hayati fonksiyonlar açısından kilit bir öneme sahiptir. Kolesterol seviyesinin dengelenmesini sağlayan bu hormon, kilo dengesinin sağlanabilmesinde de rol oynar. Hamilelikte serbest T4 düşüklüğü görülmesi üzerinden de anlaşılabileceği üzere, bu hormonun bir diğer görevi de kadınların adet döngüsünün doğru şekilde gerçekleşmesinde rol oynamasıdır.
Dolaşım ve sinir sistemleri ile de yakın ilişkisi bulunan bu hormon, bazı hayati organların doğru şekilde fonksiyonunun devam ettirmesine yardımcı olur. Vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi doğru kaynaklardan ve yeterli oranda karşılamasını sağlar. Beyin hücrelerinin de bu şekilde gelişmesini sağlar. Tüm bu görevleri düşünüldüğünde serbest T4 ne işe yarar sorusunun pek çok hayati yanıtı olduğu anlaşılmaktadır.
Serbest T4 Testi Ne İşe Yarar?
Hipertiroidizm ve hipotiroidizm olarak adlandırılan düşük ya da yüksek tiroit aktivitesi, serbest T4 seviyesi ile de doğrudan ilişkilidir. Bu hormonların seviyesi üzerinden kişilere gerekli teşhisler konabilmektedir. Serbest T4 ölçümünün bazı amaçları şu şekilde listelenebilir:
- Tiroitten ileri gelen sorunların tespit edilmesi
- Hipofiz bezinden kaynaklı sorunların tespiti
- Kadınlarda infertilite varlığını saptama
- Tiroit kaynaklı sorunu olduğu bilinen kişilerde tedavinin takibini sağlamak
Serbest T4 Seviyesi Neden Değişir?
Serbest T4 seviyesinde düşüklük ya yükseklik olmasının temelinde tiroit bezinin fonksiyonları yer almaktadır. Haşimato hastalığı olarak adlandırılan bir anormali ise, bunların içerisinde en yaygın görülenidir. Neden kaynaklandığı henüz bilinemeyen bu rahatsızlık, bağışıklık ile tiroit bezinin çalışması arasındaki dengenin bozulmasından ileri gelmektedir.
Bahsedilen bu hastalığın neticesine kişilerin bağışıklık sistemi araçları, tiroidin salgıladığı hormonları yabancı bir tehdit maddesi sanmakta ve tiroit bezini yok etmeye çalışmaktadır. Bu durumda fonksiyonlarında aksama olan tiroit bezinden kaynaklı serbest T4 düşüklüğü ya da tam tersi yüksekliği yaşanır.
Vücut genelindeki serbest T4 yüksekliği ya da düşüklüğü guatrdan da kaynaklanabilir. Bu hastalıkta ise iyot eksikliğinden dolayı tiroit bezinde büyüme ve yavaşlama meydana gelmekte, bu da üretilmesi gereken hormonların dengesini bozmaktadır. Guatrın türüne bağlı olarak serbest T4 düşüklüğü tedavisi ya da yüksekliği tedavisi uygulanması gerekebilir.
Tiroit bezi kanseri ise bu hormonların değerini etkileyen bir diğer anormalidir. Oldukça sinsi bir ilerleme tablosu gösteren bu hastalığın genelde tiroit bezinin alınmasına dayanan cerrahi işlemler gerektirdiği görülmektedir. Bu bezin alınmasının ardından yapay tiroit kullanımına ya da hormon takviyelerine ihtiyaç duyulmakta, çünkü ideal serbest T4 seviyesi de değişmektedir.
T3 Testi Normal Değer Kaç Olmalıdır?
Serbest t4 Referans Aralığı Yetişkin olanlarda Normol değer 0.80-2.00 ng/mL arası olmalıdır.
Genşler için 12-23 yaş arası 0.82-2.13 ng/mL arası olmalıdır
Bebekler ve çocuklar için normal sayılan değer 01-14 yaş için 1.05-2.05 ng/mL arası
Serbest T3 değeri: 2.60-4.80 pg/mL aralığında olmalıdır
T4 Testi Normal Değer Kaç Olmalıdır?
Yetişkin olanlarda Normol değer: 4-11.5 mcg/dL aralığında
Çocuklar için normal sayılan değer: 4-13.3 mcg/dL aralığında olmalıdır
Bebekler, yeni doğanlar için normal sayılan değer: 8-22.6 mcg/dL aralığında olmalıdır
Serbest T4; 7-2.0 ng/dL arasındadır.
Serbest T3 Yüksekliği Kilo Aldırır mı?
Serbest T3 yüksekliği kilo alımına neden olmaktadır. Troid hastaları genellikle kilo alma problemi ile karşı karşıya kalmaktadır. Tedavi sonrasında bu durum normale dönüyor.
Serbest T4 Hormonu Yüksekliği ya da Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak geç ayırtına varılan ve ciddi şikayetlere yol açmayan serbest T4 dengesizliği belirtileri, kendini farklı şekillerde gösterebilir. Tiroit hormonu düşüklüğü belirtileri halinde görülen en belirgin şikayetler;
- Saçlarda dökülme,
- Cilt kuruluğu,
- Kabızlık ve hazımsızlık,
- Adet tarihlerinde düzensizlik,
- Halsizlik ve yorgunluk hissi,
- Kaslarda ve eklemlerde ağrı,
- Depresyona varabilen bitkinlik hissi,
- Baş dönmesi,
- Hızlı ve fazla kilo alımı,
- Soğuğa karşı aşırı duyarlılık
şeklinde sıralanabilir. Tiroit hormonu yüksekliği belirtileri ise ilk etapta en belirgin şekilde kendi uyku düzensizliği, uykuya dalmada güçlük ve çarpıntı halinde göstermektedir. İlerleyen aşamalarda;
- Kas titremeleri ve ağrıları,
- Sürekli kaygı ve panik hali,
- Görme kusurları,
- Işığa karşı duyarlılık,
- Tekrarlayan diyare
şeklinde görülmektedir.
Bu belirtiler oldukça genel olduğundan genelde kişiler bu sorunları yaşasa da gereken önemi vermemekte, ancak hormon seviyesi hayati bir önem arz etmektedir. Bu sebeple belirtilen şikayetleri taşımıyor olsanız dahi sene içinde en az bir kere tiroit seviyenizi kontrol ettirmeniz önerilmektedir.
Hamilelikte Tiroid Düşüklüğü Bebeğe Zararları
Gebelik döneminde triod eksikliği olduğu zaman bebeklerde zeka geriliği yapması çok ama çok düşük bir ihtimaldir. Çünkü troid eksikliğinin çok fazla düşük olması gerekiyor bu durum çok fazla rastlanan ve olası bir durum değildir. Troid eksikliği çok uzun süre tedavi edilmediğinde problemler ortaya çıkmaktadır.
Zamanla bebek anne karnında kendi troid lerini üretmeye başlıyor zaten. Ama günümüzde tıp çok fazla ilerlediği için küçük bir olasılık da olsa değerlendirilmektedir. Doktor gerekli gördüğü takdirde troid takviyesi yaparak bu eksikliği giderebilmektedir.
Serbest T4 Düşüklüğü ya da Yüksekliği Tedavisi Nasıldır?
Serbest t4 nasıl düşürülür? Basit yollarla yapılabilen bir kan testi ile serbest T4 oranı tespit edilebilmekte, bu sayede düşüklüğünde ya da yüksekliğinde yaşanacak olası sorunlar önlenebilmektedir. Tiroit bezinin fazla ya da az çalışmasından ileri gelebilecek olan bu sorunlar için uzman doktorların tiroit çevresi için ultrason ve sintigrafi gibi ek testler istemesi de mümkündür. İstenen test sayısı sizde panik yaratmamalı, yalnızca kesin tanı koyabilmek adına bu testlerin gerekli prosedürler olduğu unutulmamalıdır.
Serbest T4 testi sonrasında sorunun saptanmasıyla birlikte, gerekirse yapay tiroit hormonu takviyesi gerekli görülebilir. Buna ek olarak doğru beslenmenin de hormonlar üzerinde büyük bir rolü olduğu unutulmamalıdır. Bazı ileri seviye sorunlarda çözüm cerrahi işlem gerektirebilmekte, cerrahi operasyonların ardından hormon takviyesi de eklenerek vücudun hayati fonksiyonları düzene girmektedir.
Büyük öneme sahip olan serbest T4 hormon değeri hakkında bilgi edinmek için sene içinde düzenli olarak hormon değerlerinizi kontrol ettirmeniz gerektiğini, bu yolla pek çok hastalığı ilerlemeden önleyebileceğinizi hatırlatmak isteriz.